سومین میزگرد انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان درانگلستان « ملاهای دیجیتال: فهم استراتژی آنلاین طالبان و چگونگی پاسخ به آن»
در ادامه سلسله گفتگوهاي انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان در بریتانیا، اين انستيتوت سومین نشست حضوری خود را درمشارکت با « گروه تحقیقاتی درگیری و مدنی» دانشگاه LSE تحت عنوان «ملاهای دیجیتال: فهم استراتژی آنلاین طالبان و چگونگی پاسخ به آن» با حضور برخی از کارشناسان رسانهای، پژوهشگران، و متخصصین پالیسی در دانشگاه « LSE» به تاریخ ۱۰ فبروری ۲۰۲۳ برگزار نمود.
یکی از عوامل پیروزی چشمگیر طالبان در سرنگونی حکومت پیشین افغانستان استفاده موثر آنها از پلتفرمهای رسانههای اجتماعی مدرن بود. در کنار حملات انتحاری و بمبگذاریهای کنار جاده، پلتفرمهای رسانههای اجتماعی و گوشیهای هوشمند به "سلاحهای" اصلی طالبان تبدیل شدند. در حالی که دولت افغانستان و شرکای غربی/ناتو استراتژیهایی را برای مقابله با تهدیدات سلاحهای متعارف/تروریستی توسعه دادند، اما آنها نتوانستند درک مناسب و پاسخهای متعاقب به تهدیدهای مجازی طالبان را ایجاد کنند.
در این نشست سخنرانان در دو جلسه شیوههای استفاده طالبان از وسایل ارتباط جمعی دیجیتال از جمله فعالیت آنها در شبکههای اجتماعی را تحلیل و بررسی کردند. در این برنامه آقای بلال سروری، روزنامه نگارآزاد ، ضیا شهریار، خبرنگار ارشد بی بی سی فارسی، آقای شاه، پژوهشگر وعضو ارشد دولت پیشین جمهوری اسلامی افغانستان، انوک تیونیسن، پژوهشگر و گزارشگر ارشد، در مرکز تابآوری اطلاعات- افغان ویتنس، تاج الدین سروش، خبرنگار ارشد بین المللی، تلویزیون بین المللی افغانستان، حبیب خان طوطاخیل، روزنامه نگار و بنیانگذار دیده بان صلح افغانستان و لیزا مک اینرنی، متخصص سازمان های دهشت افگند حضور داشتند.
اين نشست در قالب دو ميزگرد با مديريت لین اودانل، روزنامه نگار/نویسنده، و کاترینا تیلیاکو، روزنامه نگار، تلویزیون افغانستان انترنشنل برگزار گرديد.
سخنرانان در رابطه به ظرفیتهای طالبان در استفاده از تکنولوژی مدرن برای پخش پیامهایشان و اینکه چگونه این گروه روایت های خود را در سطح ملی و جهانی به سطح گسترده پخش می کنند، بحث کردند. لین اودانل در مقدمه این نشست گفت که انتشار سریع اطلاعات نقش مهمی در پیروزی طالبان ایفا کرد و طالبان بسیار سریعتر از هر گروه دیگری در دسترسی به اطلاعات و نشر آن عمل کردند. لین اودانل افزود که طالبان ائتلافی قوی برای انتشار اطلاعات که به این گروه کمک کرد تا در روایت خود موفق شود. به گفته وی، طالبان توصیه های خوبی از خارجی های که برای حفظ منافع شان در افغانستان سرمایه گزاری کردند دریافت کردند.
آقای بلال گفت که رهبران طالبان همیشه تلاش کردند که خودرا قهرمانان واقعی برای مردم معرفی کنند در حالیکه بحران های کنونی افغانستان نتیجه شورش های طالبان است. آقای بلال افزود، آنچه که شکست دولت افغانستان را تسریع بخشید، ناهماهنگی و عدم انسجام در مبارزه با جنگ روایتی با طالبان بود در حالیکه این گروه در انتشار مداوم روایت های خود بسیار موفق بودند. آقای بلال تأکید کرد که در میان گروههای مختلف طالبان، «طالب دیجیتال» که دارندگان پاسپورتهای خارجی هستند، متجاوزترین گروههایی بودند که فعالانه علیه کسانیکه که خلاف ایدئولوژی طالبان بودند مبارزه کردند.
آقای ضیا همچنین بر عناصر اصلی روایت طالبان اشاره نمود و گفت که برای اولین بار زمانی که طالبان در افغانستان قدرت را به دست گرفتند، روایت آنها مبارزه با فساد، شرارت و اجرای شریعت بود اما از زمان بازگشت آنها به قدرت در کابل ، روایت طالبان تغییر کرد و اکنون آنها با یک "بحران روایتی" روبرو هستند که به دنبال محتوای جدید برای روایت های خود هستند. آقای ضیاء افزود که مدرسه اصلی ترین حوزه ای بود که این گروه را در توجیه روایت های شان توانمند ساخت.
خانم لیزا در مورد چگونگی تعامل گروه های مختلف و کاربران افغان با شرکتهای رسانه های اجتماعی برای بیان دیدگاه های شان علیه طالبان صحبت کرد. او همچنین انواع معضلات و ملاحظات را برای شرکتهای فناوری در توسعه و اجرای سیاستهای مرتبط، همراه با راهحلهای بالقوه برای کاهش تأثیرات آن تشریح کرد.
آقای سروش توضیح داد که طالبان چگونه پیامهای آنلاین خود را در پلتفرمهای مختلف برای مخاطبان و ذینفعان مختلف هماهنگ میکنند. آقای سروش گفت که طالبان از مدتها قبل از طریق پلتفرم آنلاین ارتباط برقرار میکردند و روایتهای خود را به بیش از هفت زبان ملی و بینالمللی بازتاب میدادند در حالی که حکومت افغانستان تنها از دو زبان ملی (پشتو و دری) برای نشر اطلاعات استفاده میکردند. آقای سروش همچنین به سیاست های رسانه ای در تبعید و نحوه ایستادن آنها در کنار مردم با گزارش بی طرفانه اشاره کرد.
آقای طوطاخیل بر اینکه چگونه سهامداران مختلف باید به فعالیت های آنلاین طالبان واکنش نشان دهند، اشاره نمود. وی مشخصاً در مورد هشتگ BanTaliabn# که رهبری آن را خود بر عهده دارد و پاسخ جمعی مردم به آن صحبت کرد. علاوه بر این، طوطاخیل به چگونگی استفاده از توییتر به عنوان ابزار مورد علاقه طالبان برای افزایش حضور آنها و گسترش اعمال خشونت بار آنها اشاره کرد.
انوک در مورد برخی یافته ها و مطالعات موردی در رابطه به استفاده طالبان از رسانه های اجتماعی، از جمله تبلیغات و تضعیف منتقدان، و همچنین اهمیت یکپارچگی و صحت اطلاعات در مبارزه و پاسخ علیه تبلیغات طالبان صحبت کرد.
در پایان این بحث اشتراکنندهگان نیز دیدگاه های خود را در قالب سوالات با سخنرانان مطرح کردند.