در آستانه اولين سالگرد سقوط افغانستان، انستيتوت مطالعات استراتژيك افغانستان (AISS) نشستي را زیر عنوان «خیانت به ‌افغانستان؛ چهار چوبی برای رهایی» با حضور برخی پژوهشگران، روزنامه نگاران، فعالان و نهادهای بین‌المللی دردانشگاه مونت رویال، کالگری کانادا به تاریخ ۲۸ اسد برگزار نمود. اين نشست شامل دو ميزگرد بود.

نخستین میزگرد با مديريت اعجاز ملك‌زاده، مسئول ارتباطات خارجی انستیتوت، زير عنوان «آگست سیاه افغانستان: ارزش‌کشی؛ خیانت؛ بقا و همبستگی» برگزار گرديد كه در آن بلال سروری، پژوهشگر و خبرنگار آزاد، سنجر سهیل، موسس و ناشر روزنامه هشت صبح، و تنزین پالکی، مسئول تيم واكنش اضطراري بنیاد حمایت‌ از دموکراسی (نید) حضور داشتند. اعضای اين ميزگرد در مورد عقب‌نشيني ايالات متحده امريكا كه منجر به فروپاشي نظام جمهوری اسلامی افغانستان، تسلط مجدد طالبان، ايجاد دوباره‌ي نظام «آپارتاید جنسیتی»، فاجعه ‌انسانی و ارزش کشی گردید؛ بحث و گفتگو كردند. با اشاره به تاثیرات پانزدهم آگست، اعضای این میز بر تجربه فردی و‌ سازمانی‌خود به ویژه هزینه‌های انسانی، کنار آمدن با تبعید و مهاجرت ناگهانی و بسیج تلاش‌های سازمانی برای پاسخ به بحران بی‌سابقه‌ی انسانی پرداختند. آنها همچنان چگونگی عملکرد جامعه جهانی به ویژه سازمان ملل، دولت‌های ایالات متحده امریکا، کانادا، اتحادیه اروپا، سازمان‌های بین‌المللی و‌ رسانه‌ها را مورد بحث قرار دادند. بخش نهایی این میزگرد به پرسش و پاسخ اختصاص یافت و اشتراک‌کنندگان سوالات خود را در مورد وضعیت افغانستان پساخروج مطرح کردند.

دومین میزگرد زير عنوان «سیاه چال امنیتی، فاجعه‌ی بشری، آپارتاید جنسیتی و راه رهایی» برگزار گردید که در آن مریم صافی، موسس و رئیس نهاد پژوهش و توسعه افغانستان، محمد محق، سفیر پیشین افغانستان در مصر و همکار پژوهشی انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان و شووالی ماجومدار، بنیان‌گذار و رئیس برنامه سیاست خارجی و امنیت ملی، انستیتوت مکدونالد لوریر کانادا، به بررسي اين موضوع و راه‌هاي‌حل آن پرداختند. مديريت اين گفتگو را معصومه عرفان، پژوهشگر در سازمان بین‌المللی مهاجرت (IOM) به عهده داشتند.

اعضای این میز به بررسی چهار بخش اساسی از جمله تعمیق بحران انسانی، نهادینه سازی اولین رژیم «آپارتاید جنسیتی» جهانی توسط طالبان، بحران امنیتی و امتناع طالبان از ایجاد یک نظام دموکراتیک و ایجاد قانون اساسی مدرن پرداختند. در رابطه به «چارچوبی برای رهایی» از بحران‌های مرتبط فوق، اعضای این گفتگو به ماموریت قوی‌تر «یونوما»، جلوگیری از سوی استفاده کمک‌های بشردوستانه در تقویت قدرت سیاسی ‌‌اقتصادی طالبان، تقویت ‌‌و مشروعیت مقاومت غیرمسلحانه به ویژه تقویت مقاومت زنان در برابر حکومت طالبان، ‌نقش قوی‌تری دیاسپورای افغانستان در شکل دادن به بحث‌های سیاسی و فشار آوردن بالای طالبان، اشاره نمودند. اشتراک کنندگان بحث در میز دوم دغدغه‌های خویش را در قالب سوالات به خصوص در مورد شیوه‌های مقاومت از سخنرانان پرسیدند و در جریان پرسش و پاسخ برای رسیدن به رهایی بحث و تبادل نظر نمودند.