مکتب امنیتی هرات-1


مکتب امنیتی هرات-1
18-19 نوامبر 2015 - کابل، افغانستان

پايان جنگ سرد به منزله ورود عرصه مطالعات امنيتی به مرحله‌اي جديد به شمار مـي‌رود. بـا توجـه بـه تحولات شگرف پديد آمده در عرصه نظام بين‌الملل، رويكردهای سنتی در مطالعـه و تحليـل پـويش‌هـای امنيتی از جمله تعريف امنيت، دامنه شمول و سطوح تحليل آن مورد بازبينی گسترده‌ای قرار گرفت. نياز به بازانديشي نظری و تبيين مناسب ابعاد مختلف مفهوم امنيت در سپهر جديد سياست بين‌الملل، منجر به پيدايش مكاتب نظری مختلفی گشت.  به علاوه که مقوله امنیت در روزگار ما به عنوان بحثی حیاتی هر روز با اهمیت تر می‌شود. و از طرفی منطقه ما و به طور خاص افغانستان، گرفتار مشکلات امنیتی جدی است. لذا، بحث کردن درباره مساله‌ای که ریشۀ منطقه‌ای دارد با ساز و کارهای بیرون از منطقه، چالش‌های بسیاری با خود داشته و دارد.

تیوری‌های امنیتی و به طور کلی علوم سیاسی معمولا محصول آکادمی‌های غربی بوده‌اند. سعی همکاران ما در دفتر گفتگوهای منطقه‌ای انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان بر این است تا در ادامه کنفرانس‌های امنیتی هرات، با توجه به زیر بنای ادبیات و عرفان که شناسنامه فرهنگی منطقه ما و عامل نزدیکی و یگانگی ملت‌های این حوزه فرهنگی است، باب بحثی را با عنوان گفتمان امنیتی هرات بگشاییم. مكتب هرات می‌خواهد در اين عرصه بـا ارائـه تعريف موسع و چند بعدی از مفهوم امنيت و توجه به سطح تحليـل منطقـه‌ای و البته پیشنهادهای عرفان خراسانی و ادبیات فارسی، گفتمان امنیتی‌ای را معرفی کند که بر اخلاق، معرفت و مدارای فردی استوارست. اصولی که ادبیات و عرفان ما، زیر بنای آن را می‌ساخته‌اند و در طی سال‌ها، عامل همزیستی و مدارای فرهنگی در منطقه چند فرهنگه ما بوده است.

متاسفانه چنان که گفته شد، مردم مشرق زمین، به طور عموم تا هنوز، در تیوریک ساختن مباحث معرفتی و علوم انسانی‌شان، پیشقدم نشده‌اند. بر این اساس، مؤلفه‌های پراکنده اجتماعی در عرفان و ادبیات ما نیز تا هنوز، هیچ گاه منسجم و ساختارمند نشده‌اند.

کنفرانس بین‌المللی هرات، که مجال تازه‌ای از فراهم آمدن متشبثین فکری و عملی سیاست و امنیت از چهار گوشه جهان در هرات است که مروارید خراسان شمرده می‌شده و روزگاری تجربه حکومت‌های مبتنی بر معرفت را از سر گذرانده و از طرفی مرکز فرهنگی خراسان محسوب می‌شده است، امکان قابل دسترسی برای مطرح کردن این گفتمان تازه فراهم ساخته است.

امید است که با همت و همراهی صاحب نظران و نخبگان افغانستان در قدم نخست و بعد نخبگان منطقه فرهنگی ما و سرانجام متفکرین جهانی، این امکان به تولید گفتمان امنیتی هرات منجر شود.