ویبنار مقدماتی «مفاهیم پسااسلام‌گرایی: روندها و سیاست‌ها»


به روز یکشنبه، ۱ میزان - ۲۲ سپتامبر، انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان وبیناری مقدماتی را با عنوان «مفاهیم پسااسلام‌گرایی: روندها و سیاست‌ها» برگزار کرد. این وبینار با هدف بررسی ماهیت متغیر اسلام‌گرایی به عنوان یک ایدئولوژی سیاسی و تاثیر آن بر دموکراسی و جوامع در کشورهای اکثریت مسلمان برگزار شد. محققان در مورد مفهوم پسااسلام‌گرایی بحث کردند و دیدگاه‌هایی را از کشورهایی مانند ترکیه، ایران و مراکش ارائه دادند. این وبینار با حضور دو سخنران، دکتر حسن‌الامین و آقای محمد محق، و با گردانندگی خانم کتیا برادا برگزار گردید.

دکتر امین پسااسلام‌گرایی را به عنوان پاسخی به بحران مواجه شده توسط اسلام‌گرایی جریان اصلی و اسلام‌گرایی نظامی می‌بیند. این بحران ناشی از ناتوانی جنبش‌های اسلامی در تحقق وعده‌های خود برای ایجاد دولت‌ها یا جوامع ایده‌آل اسلامی است. آقای محق پسااسلام‌گرایی را به عنوان پاسخی خوش‌بینانه به بهار عربی تفسیر می‌کند و آن را به عنوان حرکتی دور از اتکا به گروه‌های اسلامی توسط ابرقدرت‌ها در دوران جنگ سرد می‌بیند.

دکتر امین بر اهمیت زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در تعیین موفقیت پسااسلام‌گرایی تاکید کرد. او استدلال می‌کند که اسلام‌گرایی اصلاح‌طلب به دلیل ارتباط آن با سکولاریسم در برخی کشورها، در میان توده‌ها محبوبیت کسب نکرده است. آقای محق رشد سریع جمعیت، به ویژه در میان طبقه متوسط، را به عنوان عاملی تقویت‌کننده گروه‌های اسلامی برجسته کرد. او فقدان دسترسی به آموزش با کیفیت و تفکر انتقادی را به عنوان آسیب‌پذیری مورد سوءاستفاده گروه‌های اسلامی می‌داند.

هر دو سخنران نگرانی خود را در مورد جذابیت مداوم اسلام‌گرایی در بسیاری از کشورهای اکثریت مسلمان ابراز کردند. دکتر امین پیشنهاد می‌کند که موفقیت پسااسلام‌گرایی به ایجاد یک محیط اجتماعی و فرهنگی مطلوب‌تر بستگی دارد. آقای محق بر نیاز به جایگزین‌های بهتر برای گروه‌های اسلامی، از جمله رسیدگی به فساد در رژیم‌های موجود و یافتن راه حلی برای درگیری اسرائیل و فلسطین، تاکید می‌کند.

 



نظریات