اولین روز از دوازدهمین دور کنفرانس امنیتی هرات
انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان به روز دوشنبه، ششم حوت/۲۴ فبروری ۲۰۲۵، در مادرید، پایتخت اسپانیا، میزبان دوازدهمین دور کنفرانس امنیتی هرات با عنوان «افغانستان؛ رستاخیز امید، تلاش مشترک» بود. این کنفرانس به عنوان بستری در جهت تبادل نظرات متخصصان، سیاستمداران، دیپلمات‌ها، فعالان حقوق بشر، سیاست‌گذاران و نمایندگان جریان‌های سیاسی، در پی یافتن راه‌حل‌های عملی برای بحران‌های امنیتی، سیاسی و اجتماعی افغانستان برگزار گردید.
در این کنفرانس، سخنرانان به بررسی وضعیت بحرانی افغانستان پرداختند؛ یکی از نکاتی که از سوی رحمت‌الله نبیل، رئیس پیشین عمومی امنیت ملی، مطرح شد، تأکید بر این موضوع بود که کشور نه تنها به عنوان پناهگاهی برای تروریست‌ها در نظر گرفته می‌شود، بلکه به یک «دولت افراط‌گرا» با شبکه‌های جنایی تبدیل شده است. ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر برای افغانستان، هشدار داد که نادیده گرفتن تهدیدهای موجود و عدم پاسخگویی به نقض‌های گسترده حقوق بشر، به ویژه محدودیت‌های شدید بر زنان و دختران، می‌تواند پیامدهایی فاجعه‌بارتری از حملات ۱۱ سپتامبر به همراه داشته باشد؛ بنت درخواست صدور حکم بازداشت علیه رهبران طالبان از سوی دادگاه لاهه را به عنوان گامی نمادین اما ضروری معرفی کرد.
در ادامه نیز، محسن داور، رهبر جنبش دموکراتیک ملی پاکستان، با نقد شدید طالبان اظهار داشت که این گروه هرگز نماینده واقعی مردم افغانستان نبوده و نمی‌تواند تاریخ مستقل کشور را تعریف کند. او همچنین به نقد سیاست‌های منطقه‌ای و ژئوپولیتیکی اشاره کرد که در آن کشورهای همسایه - به ویژه پاکستان - از منافع خود به جای حمایت واقعی از افغانستان سخن می‌گویند.
یکی دیگر از مباحث کلیدی مطرح شده در این نشست، فراخوان به تشکیل ساختارهای سیاسی و اجتماعی متحد برای بازسازی کشور بود. رنگین دادفر سپنتا، مشاور پیشین امنیت ملی، خواستار تأسیس «مجمع ملی مردم افغانستان» شد تا نیروهای مدنی، سیاسی و اجتماعی با حضور همه اقشار - از جمله زنان و مردان - در یک دستور کار واحد جهت مقابله با تروریسم، افراط‌گرایی و تبعیض همکاری نمایند. این پیشنهاد به عنوان راهکاری عملی برای عبور از شرایط بحرانی موجود و ایجاد یک فضای سیاسی عاری از نفوذ طالبان مطرح گردید.
همچنین، اسد درانی، رئیس پیشین سازمان استخبارات پاکستان، بر تغییر رویکرد دیپلماتیک کشورهای منطقه تأکید کرد؛ او اذعان داشت که پس از خروج نیروهای خارجی از افغانستان، اسلام‌آباد به تأمین منافع ملی خود متمرکز شده و گفتگوهای گسترده‌ای با کشورهایی نظیر ایران، چین، روسیه، ترکیه و کشورهای آسیای مرکزی در جریان است.
در این کنفرانس، سخنرانی‌های متعدد و دیدگاه‌های متفاوت در چهار پنل، مطرح شدند. در روز نخست این کنفرانس همراه با چهار پنل، یک گفتگوی ویژه، یک محفل رونمایی از کتاب‌های دو نویسنده و اجرای موسیقی «جیحون باند؛ از خراسان تا اندلس» بود.
قرار است فردا سه شنبه، ۷ حوت/۲۵ فبروری نیز، این نشست برای دومین روز، به گفتگوها با نمایندگان کشورها، نمایندگان جریان‌های سیاسی، سیاست‌گذاران و فعالین حقوق بشر، ادامه یابد.
گزارش کامل این کنفرانس به زودی در وبسایت انستیتوت مطالعات استراتزیک افغانستان، در دسترس مخاطبان قرار خواهد گرفت.