گفتگوی امنیتی هرات - ۱
نخستین کنفرانس گفتگوهای امنیتی هرات
۲۹-۳۰ میزان ۱۳۹۱ – هرات، افغانستان
در اکتبر ۲۰۱۲، نخستین گفتگوی امنیتی هرات با میزبانی شهر هرات و به ابتکار انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان، برگزار شد. این کنفرانس بین‌المللی با حضور نمایندگان و کارشناسان نزدیک به ۳۰ کشور، از جمله پاکستان، هند، ایران و ایالات متحده، به بررسی آینده افغانستان در دهه تحول (۲۰۱۴ تا ۲۰۲۴) پرداخت. مباحث این نشست بر نقش افغانستان به عنوان پلی میان مناطق مختلف و امکان بازتعریف روابط منطقه‌ای به دور از رقابت‌های ژئوپلیتیکی متمرکز بود.
رنگین دادفر سپنتا، مشاور امنیت ملی افغانستان، چشم‌انداز خود را از افغانستان به عنوان پلی میان آسیای مرکزی و آسیای جنوبی مطرح کرد. او از یکپارچگی منطقه‌ای بر اساس پیشرفت و ثبات متقابل سخن گفت و خواستار فاصله گرفتن از اتحادهای مبتنی بر تنش و درگیری در گذشته شد. سپنتا تأکید کرد که افغانستان به دنبال ایفای نقشی مستقل است که به جای تأثیرپذیری از نیروهای خارجی، روابط منطقه‌ای را بهبود بخشد.
حسین شیخ‌الاسلام، مشاور مجلس ایران، دیدگاه ایران را درباره وضعیت افغانستان بیان کرد. او پایان مداخلات نظامی خارجی در افغانستان را ضروری دانست و اظهار داشت که ایران آماده تعامل با افغانستان و ایالات متحده است، مشروط بر اینکه نیروهای آمریکایی به طور کامل از منطقه خارج شوند. اظهارات وی بر لزوم تصمیم‌گیری مستقل افغانستان در زمینه‌های سیاسی و امنیتی تاکید داشت.
گفتگوی امنیتی هرات توجه شرکت‌کنندگان را از چالش‌های کوتاه‌مدت مربوط به انتقال قدرت در سال ۲۰۱۴ به استراتژی‌های گسترده‌تر برای دهه پیش رو معطوف کرد. مباحث این نشست بر اهمیت گفتگوی ملی فراگیر و تقویت حکمرانی برای مواجهه با مشکلات سیاسی و اقتصادی افغانستان تمرکز داشت. اولویت‌های اصلی شامل تقویت امنیت، گسترش تجارت منطقه‌ای و ایجاد تاب‌آوری اقتصادی پایدار بود.
شرکت‌کنندگان همچنین ظرفیت افغانستان را به عنوان یک مرکز منطقه‌ای برای تجارت، زیرساخت و تبادل فرهنگی بررسی کردند. رهبران افغانستان به پروژه‌های فرامرزی به عنوان ابزاری برای کاهش تنش‌ها و ایجاد فرصت‌های اقتصادی اشاره کردند. این گفتگوها به پیچیدگی‌های همسو ساختن منافع متنوع منطقه‌ای و مواجهه با رقابت‌های تاریخی نیز پرداخت.
گفتگوی امنیتی هرات بستری را برای گفتگوهای معنادار درباره آینده افغانستان ایجاد کرده است. این نشست بر مسئولیت مشترک بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی در حمایت از تلاش‌های افغانستان برای دستیابی به ثبات و پیشرفت تاکید کرد. این نشست هم‌چنان چشم‌اندازی از افغانستان به عنوان یک شریک کلیدی در شکل‌دهی به آینده‌ای هماهنگ و متصل در منطقه، ارائه داد.